بسیاری از مردم احساس میکنند که ساز مهمتر است. برخی دیگر احساس میکنند خود ویولن و آرشه از اهمیت یکسانی برخوردار هستند و تعداد کمی احساس میکنند که آرشه مهمتر است. پس از خرید ساز، انتخاب آرشه ویولن مناسب، مهمترین کاری است که باید انجام دهید.
هنگامی که به دنبال یک آرشه هستید، ابتدا به خاطر داشته باشید که صرفاً به این دلیل که یک آرشه گران است، آرشه بهتری نیست. درست مانند ویولنها، یک سری ویژگیها وجود دارد که در بیشتر موارد قیمت را تعیین میکنند (که اکثر آنها کاملاً به کیفیت واقعی نواختن آرشه بیربط هستند)
هنگام خرید آرشه ویولن باید به چه چیزهایی توجه کنیم؟
مواد
از نظر مواد، انتخاب پرنامبوکو برای چوبهای آرشه بهترین است. چوب برزیلی برای بسیاری از آرشههای دانشجویی استفاده میشود. در حدود 10 سال گذشته، فیبر کربن به یکی از محبوبترین ماده ساخت آرشه ویولن تبدیل شده است. بسیاری بر این باورند که فیبر کربن به خوبی پرنامبوکو کار میکند. آرشههای فایبرگلاس را هنرآموزان مبتدی استفاده میکنند.
خود آرشه ویولن به طور معمول از موهای اسب سفید ساخته میشود. جایگزینهای زیادی در طول سالها آزمایش شدهاند، اما هنوز موی اسب بهترین ماده برای آن محسوب میشود. با گذشت زمان موها کشیده میشوند و توانایی خود را برای نگه داشتن رزین از دست میدهند. یک آرشه خوب با موهای ضعیف مانند یک ویولن خوب با سیمهای فولادی ارزان است.
شکل
شکل چوب از مواردی است که در مورد آن توافق نظر وجود ندارد. برخی معتقدند چوب باید گرد باشد، برخی دیگر به شکل هشت ضلعی علاقه دارند. کیفیت و ویژگیهای چوب مورد استفاده عامل تعیین کننده کیفیت صدا خواهد بود، نه شکلی چوب. قبل از خرید آرشههای مختلف آنها را امتحان کنید تا مطمئن شوید صدای دلخواهتان را تولید می کند.
ویژگیهای حیاتی که باید به دنبال آنها باشید:
ارتعاشات
برای اینکه یک آرشه کار خود را انجام دهد باید به سیمها بچسبد و برای چسبیدن به سیمها باید همراه با ریسمان ارتعاش کند. یک راه خوب برای تشخیص اینکه آیا آرشه میتواند همراه با ریسمان ارتعاش کند یا نه، با آرشه روی مچ دست ضربه بزنید و ارتعاشات را در نگهدارنده آرشه احساس کنید. اگر آرشه ویولن این ویژگی را نداشته باشد، به جای نشستن روی سیمها و تغییر صدا، روی سیمها میلغزد و روی سطح نخ میچرخد. این ویژگی همچنین به بهتر و واضحتر شدن ضربات خارج از سیم مانند اسپیکاتو و ریشته کمک میکند، در عین حال ضربات روی سیم مانند لگاتو و جدا شدن را بهتر میکند.
تعادل
تعادل صحیح آرشه بسیار مهم است. اگر در نوک آن بیش از حد سبک باشد، برای دریافت صدای قوی در قسمت بالایی آرشه انرژی بیشتری لازم است. اگر پایین آرشه ویولن خیلی سنگین باشد کنترل آن دشوار خواهد بود.
قدرت و انعطافپذیری
قدرت و انعطافپذیری اساساً متضاد هستند، با این حال هر دو برای اینکه یک آرشه قابل کنترل باشد و بتواند صدای خوبی تولید کند، ضروری هستند. قدرت در به دست آوردن و ایجاد یک صدای قوی و قدرتمند کاملاً ضروری است. آرشه باید دارای سرعت پاسخگویی، عدم وجود نسبی صدای سطحی و وضوح صدا باشد.
برای ارزیابی استحکام، باید بررسی کرد که چرخاندن پیچ هنگام سفت کردن آرشه چقدر دشوار است. اگر همه قطعات به درستی جا افتاده باشند (یعنی حداقل اصطکاک بین قطعات وجود داشته باشد) چرخاندن پیچ به طور معقولی دشوار خواهد بود، اگر پیچ خیلی راحت بچرخد، نشانگر این است که آرشه ضعیف است. به عنوان مثال، اگر پاپیون را در وسط خود روی رشته D قرار دادهاید و آن را سفت کردهاید، ببینید قبل از اینکه چوب بدون نواختن یا حرکت دادن پاپیون، آن را پایین بیاورید، چقدر مقاومت وجود دارد. در اینجا نیز باید مقاومت معقولی وجود داشته باشد.
کمبر و استرایتنس
آرشه به طور طبیعی کمی از وسط خمیده است و در جهت مو فرو میرود. به این خمیدگی، کمبر میگویند. کمبر بسیار مهم است زیرا تا حدی به آرشه قدرت لازم برای نواختن را میدهد. اگر آرشه بیش از حد خمیده شود، سفت شده و اگر به اندازه کافی خمیده نشود ضعیف میشود.
اگر آرشه بعد از نوازندگی شل نشود یا در معرض کوبیدن زیاد قرار گیرد به مرور زمان خمیدگی خود را از دست میدهد.
نوع دیگری از منحنی مطلوب نیست و پس از نواختن زیاد به وجود میآید: آرشه روی ویولن و ویولا به سمت راست خم میشود (از انتهای پاشنه رو به پایین است) و روی ویولن و بیس به سمت چپ.
اگر آرشه کج باشد، کنترل ارشه روی سیمهای ویولن سخت میشود. صدای جیر جیر و صداهای تصادفی نیز در مکانهای ناخواسته و در موسیقیها خشنتر اتفاق میافتد. یک آرشه را میتوان صاف کرد و/یا خمیدگی را توسط یک تعمیرکار با تجربه آرشه ترمیم کرد. با این حال، هر بار که این کار انجام میشود، چوب کمی از استحکام خود را از دست میدهد.
عوامل موثر بر کیفیت و قیمت
سن
یک آرشه قدیمی بهتر از آرشه جدید مینوازد، روند پیری با آرشه مانند ویولن انجام میشود. با این حال، سن باید با شرایط آن سنجیده شود. یک آرشه قدیمی که با ملایمت با ان رفتار شده است میتواند به زیبایی بنوازد، اما میتوان با یک آرشه جدید در شرایط خوب بسیار بهتر از یک آرشه قدیمی که فرسوده شده است نوازندگی کرد.
وضعیت
شرایط برای یک آرشه بسیار مهمتر از یک ویولن است. حتی اگر آرشه یک ترک داشته باشد (مخصوصاً در نوک آن)، حدود 90 درصد ارزش خود را حتی اگر صدایی زیبا ایجاد کند، از دست میدهد. تا چند سال قبل، ترکهای روی آرشه را نمیشد تعمیر کرد اما امروزه با وجود چسبهای اپوکسی، میتوان ترکها را پر کرد. آرشههای تعمیر شده برای کسانی که نمیتوانند آرشه نو بخرند مناسب هستند.
سازنده
نام سازنده آرشه به اندازه خود ساز زهی در تعیین قیمت مهم است. اما درک این نکته مهم است که آرشه در واقع بیشتر از ویولن یا ویولن سل در معرض ساییدگی و پارگی است، تمرینات بدنی زیادی برای یاد گرفتن کارکرد ان لازم است. برخلاف ویولن، آرشه در واقع میتواند بدون شکستگی یا ترک خوردگی فرسوده شود. اگر یک آرشه برای مدت طولانی سفت بماند یا اگر برای سالها به درستی از ان مراقبت نشود، خراب خواهد شد.
جمع بندی
همانطور که اشاره شد، قبل از خرید آرشه، نوازنده باید آن را در شرایط مختلف تست کند. برای اطلاع از قیمت و مشاوره خرید آرشه، با آموزشگاه موسیقی غرب تهران و آموزشگاه موسیقی صادقیه تماس حاصل فرمایید.
نکات بسیار قابل توجه و عالی بود