در میان تمامی ساز‌ها، صدای دلنشینی که از پیانو بدست می‌آید، حس بسیار متفاوتی را در انسان ایجاد کرده؛ که همین مورد یکی از دلایلی است که تمایل افراد به یادگیری این ساز را دو چندان می‌کند. پیانوها در انواعی از پیانو آکوستیک، پیانو دیجیتال، کیبورد، سینت سایزر و کیبوردهای الکترونیکی در بازار موجود هستند که هر کدام تفاوت‌هایی در صدا و ویژگی‌های آنها دارند. در میان این تنوع، پیانوهای دیجیتال و کیبورد از پرطرفدار‌‌ترین موارد به حساب می‌آیند، اما پیش از انتخاب باید تفاوت بین پیانو دیجیتال و کیبورد را بشناسیم.
این ساز توانسته در طی سالیان طرفدارن بسیاری را شیفته خود سازد و زیبا‌‌ترین قطعه‌ها را در دنیای موسیقی به کمک برترین نوازندگان خلق کند. قطعه‌های موسیقی در لیست مورد علاقه مردم زیادی قرار می‌گیرد که تمایل به یادگیری ساز پیانو را نیز ایجاد کرده است. از آنجایی در شروع یادگیری، انتخاب ممکن است کمی ساخت باشد، تفاوت بین پیانو دیجیتال و کیبورد را در ادامه بازگو می‌کنیم.
معرفی پیانو دیجیتال و کیبورد
پیانو دیجیتال را در واقع می‌توان به عنوان ترکیبی از پیانو و کیبورد معرفی کرد که صدایی تقریبا شبیه به پیانو با قدرتی مشابه به همان ایجاد می‌کند. در کنار این تشابه، یک سری از ویژگیها را نیز برای نوازندگان به همراه می‌آورد که روند یادگیری و نوازندگی را بسیار راحت‌تر از پیش می‌کند. از مزایای دیگری که این نوع از پیانو به همراه دارد، اشغال فضای کمتر، با وزنی سبک‌تر و اتصال راحت‌‌تری از پیانوهای بزرگ است که امکان نصب و انتقال آن را برای هر فضا و خانه‌ای میسر می‌سازد. پیانوهای دیجیتال خود انواع مختلفی دارند:
- پیانو دیجیتال سنتی یک پیانو مدرن با ظاهری شبیه به ارگ الکترونیکی است که وزن بالایی داشته و قابل حمل نیست.
- پیانو عمودی که بسیار شبیه مدل قبل بوده اما ظاهری چوبی گران قیمت و کلاسیک‌تر و شبیه به پیانو آکوستیک داشته و قیمت آن به همین دلیل گران‌تر از سایر مدل‌ها است.
- پیانو دیجیتال بزرگ صفحه کلید بهتر و کیفیت صوتی بالایی دارد. قیمت این مدل به دلیل ویژگیهایی مثل پلی فونی بالا، صفحه کلیدهای حساس به لمس و غیره بالا است.
- پیانو صحنه همانطور که مشخص است برای اجرای زنده و استیج و حتی ضبط در استودیو به کار می‌آید. کلاویهها در این پیانو کامل مستقل هستند و با وجود بلندگوهای داخلی و تقویت‌کننده صدا، آن را به انتخاب درست برای نوازندگان تبدیل می‌کند.
- پیانو قابل حمل که شبیه پیانوهای خانگی معمولی هستند که کاربرد آن بیشتر در آموزش به افراد کم سن و سال و کلاس موسیقی است. قابل حمل بودن و وزن کم این پیانو، آن را برای استفاده در فضای آزاد نیز ممکن ساخته و در کنار ویژگی تقویت‌کننده داخلی و بلندگو، هزینه کم نیز دارند.
کیبوردها اما به نسبت پیانو دیجیتال تشابه کمتری با پیانو دارند اما همچنان یکی سری از ویژگی و قابلیت‌های مثبت را برای خریداران آن فراهم می‌کند. امکان تنظیم کردن ریتم‌های متفاوت، اتصال سیستم‌های صوتی، قابلیت متصل کردن آهنگ و … همه از ویژگیهایی هستند که توسط کیبورد ایجاد می‌شود. عملکرد و ساختار کیبوردها با پیانو کمی تفاوت دارد اما طی چند سال ارتقایی که در کیبوردها اتفاق افتاده، تشابه صدایی آن با پیانو تا حد زیادی بالا رفته است. انواع کیبوردها به شرح زیر هستند:
- کیبوردهای مبتدی برای افراد نوپا در نوازندگی کاربرد دارند و با چند کلاویه صدای محدودی تولید می‌کنند.
- کیبورد تنظیم‌کننده برای افراد تازه کار مناسب است؛ چرا که چند آهنگ از پیش ضبط شده با استفاده از کابل usb و فضای ذخیره سازی داشته و موسیقی‌های مختلفی را مثل کلاسیک، راک، تکنو و غیره را می‌توان با آن نواخت.
- سینت سایزر که بیشتر کاربرد آن مربوط به تولید صدا جدید و خاص و افکت‌های موسیقی مختلف بوده و ظاهری شبیه سایر کیبوردها دارد.
- ارگ‌ها از سایر کیبوردها کمی کوچک‌تر هستند که برای اجرای زنده و در صحنه به کار می‌آیند. این کیبوردها میتوانند صدای سنتی و جدید را تقلید و با یکی دیگر ترکیب کنند.
- کیبورد ترکیبی قابلیت‌های کیبورد تنظیم‌کننده، سینت سایزر، ارگ و … را باهم دارند و بیشتر برای افرادی که به دنبال ویژگی‌های متعدد و اجرا در صحنه‌های مختلف هستند مناسب است.
تفاوت بین پیانو دیجیتال و کیبورد
به طور کل می‌توان تفاوت‌‌‌های موجود میان این دو نوع را طی چند دسته‌بندی معرفی کرد:
هدف استفاده:
هدف اصلی از تولید پیانو دیجیتال داشتن عملکردی نزدیک به پیانو آکوستیک است تا همان احساس، کیفیت صدا و قابلیت پیانو را برای نوازنده ایجاد کند و در کنار آن، از ویژگیهایی مثل قابلیت حمل، اتصال و سایر جلوه‌‌‌های دیجیتال برخوردار باشند. این مورد یکی از اصلی‌ترین تفاوت بین پیانو دیجیتال و کیبورد به حساب می‌آید.
از طرف دیگر کیبورد بیشتر در یادگیری نوازندگی و شناختن کلیدها به کار می‌آید و یک ابزار سبک و قابل حمل جهت تهیه صدای پیانو با تن صداهای الکترونیکی طراحی شده و برای بازتولید صدای پیانوهای آکوستیک کاربرد چندانی ندارد.
ظاهر و ابعاد:
در مقایسه با پیانوهای آکوستیک پیانو دیجیتال بسیار کم وزن و قابل حمل‌تر هستند و به راحتی آن را می‌توان در محیط‌‌‌های مختلف جابه‌جا کرد.
کیبوردها نیز در مقایسه با پیانو دیجیتال بسیار کم وزن‌تر هستند که انتقال آنها را حتی در محیط باز نیز، تا چند برابر راحت می‌کند.
ویژگیها:
به طور معمول پیانو دیجیتال 88 کلاویه دارد که از جنبه حساسیت حسی و لمسی بسیار شبیه به مدل آکوستیک است. کلاویهها در این مدل بسیار سنگین بوده و همچون پیانو اکوستیک با عملکرد یک چکش درجه‌بندی شده پشتیبانی می‌شود. این پیانوها قادر هستند تا صدای واقعی از سازهای پیانوی گراند، صدای هارپسیکورد، صدای سازهای زهی، جاز و آرگان لوله را ایجاد کنند.
کلیدهای کیبورد بسیار سبک بوده و از جنس پلاستیک تولید می‌شوند. کیبوردها برخلاف پیانو دیجیتال ویژگی حساسیت لمسی، کیفیت صدا و عملکرد چکشی کلیدها نداشته اما طیف گسترده‌‌‌‌ای از صدها تن، ریتم، آهنگ و سایر زنگ‌‌‌ها و سوت‌‌‌ها را ایجاد می‌کنند و در ایجاد صدای سازهای مختلف به کار می‌آیند.
مهارت‌‌‌های مورد نیاز:
پیانوها به نسبت کیبورد طراحی پیچیده‌تری دارند و بیشتر برای افرادی که علاقه به یادگیری حرفه‌‌‌‌ای یا آموزش پیانو دارند، گزینه مناسب به شمار می‌آید؛ چرا که حسی بسیار نزدیک به پیانو اکوستیک با همان سنگینی کلاویهها ایجاد کرده و شما را برای آینده آماده می‌کند.
کیبوردها اما بیشتر برای مبتدیان با برخورداری از اجزای اصلی یک پیانوی واقعی مناسب بوده و در تمرین بسیار کاربرد دارد.
قیمت:
از لحاظ قیمت پیانوهای دیجیتال هزینه‌‌‌‌ای بسیار گران‌تر، در حدود دو برابر، نسبت به کیبورد دارند؛ چرا که ویژگی و کیفیت بیشتری را عرضه می‌کنند. البته که تعیین قیمت بسته به اندازه، مارک و ویژگیها تعیین می‌شود و میزان متفاوتی خواهد داشت.
جمع‌بندی
در این مطلب تفاوت بین پیانو دیجیتال و کیبورد را بیان کردیم تا هر فرد بسته به شرایط و سطح مهارت و نیاز خود، به تهیه هر کدام از این‌‌‌ها اقدام کند. پیانو دیجیتال و کیبورد را بر حسب ویژگی، مهارت، قیمت، ظاهر و هدف متمایز می‌شوند که توجه به هر یکی از آنها ضروری است. البته که هر یکی از این دو مدل امکانات مخصوص به خود را ارائه می‌دهد که برای نیازهای خاصی به کار خواهد آمد.