در یادگیری سازهای موسیقی، در قدم اول لازم است با یادگیری درست نت ها و محل قرار گیری دست آشنا شوید تا بتوانید شروع به نوازندگی کنید، ممکن است در ابتدا این کار برای شما دشوار باشد، اما با مرور زمان و تکرار و تمرین می توانید به صورت حرفه ای نوازندگی کنید. ما در این مقاله نت خوانی سنتور برای مبتدیان را به صورت خلاصه ای آورده ایم؛ درصورتی که به عنوان یک مبتدی قصد دارید با نت های موسیقی آشنا شوید، ما را تا انتها همراهی کنید.
نت موسیقی چیست؟
همان طور که برای یادگیری نوشتن و خواندن یک زبان نیاز به آموزش الفبای آن زبان است، برای یادگیری موسیقی نیز بایستی با نت های موسیقی آشنا شوید، زیرا بدون آن امکان یادگیری وجود ندارد. بنابراین اگر قصد آموزش سازی را دارید، بهتر است اقدام به یادگیری الفبای آن کنید.
ساز سنتور
یکی از پرطرفدارترین و محبوب ترین سازهای موسیقی سنتور است که افراد زیادی را از سنین مختلف به خود جذب می کند. این ساز با صدای گوش نواز و دل نشینی که ایجاد می کند، گوش هر شنونده ای را نوازش می دهد و آن را غرق در احساسات می کند. اگر علاقه ای به یادگیری این ساز دل نشین هستید، بهتر است ما را در ادامه همراهی کنید تا با الفبای آن آشنا شوید.
آموزش نت خوانی سنتور برای مبتدیان
برای آموزش ساز، لازم است نت هایی بر روی کاغذ نوشته شود و هنرجو بایستی بر اساس این نت ها ساز را بنوازد. این علائم معنای خاصی را نشان می دهند و هر کدام برای نواختن قسمتی از ساز به کار می روند. نت ها بر روی پنج خط که به صورت موازی و مساوی هستند نوشته می شود، این خط ها، خطوط حامل نامیده می شوند. اصول خواندن و شمارش نت ها به این صورت است که شمارش از قسمت پایین به بالا بوده و نت هایی که بر روی خطوط نوشته می شوند، از قسمت چپ به قسمت راست در بین خط ها و روی آن نوشته می شود.الفبای موسیقی دارای هفت نت است که بایستی به صورت کامل بیاموزید.
اسم های نت به ترتیب به صورت زیر هستند:
«دو»، «رِ»، «می»، «فا»، «سُل»، «لا» و «سی».
لازم است این نت ها به صورت سه بار پشت سرهم تکرار شوند. در این ساز 21 نت موجود است (نت های می و فا به صورت 4 مرتبه تکرار می شوند)
آموزش نت خوانی سنتور برای مبتدیان به این صورت است:
در شروع نت خوانی لازم است که با کلید سل آشنا شوید. این کلید در ابتدای خطوط حامل بوده و بر روی خط دوم نوشته می شود؛ این نت را سُل می نامند. دلیل یادگیری کلید سل این است که با مشخص شدن آن، سایر نت ها به راحتی خواهنده می شوند.
سایر نت ها بین دو خطوط قرار می گیرند، در صورتی که خط ها بر روی خطوط حامل نباشند و درواقع خارج از محدوده باشند، خطوط کوچی را به آن اضافه کرده و نت را روی آن می نویسند.
صداهای مختلف در ساز سنتور
صداهایی که در ساز سنتور وجود دارد، کشش های مختلفی دارد؛ از این رو در هنگام گوش دادن به آن، به احتمال زیاد متوجه تقاوت در کشش و طولانی بودن آن خواهید شد.
علائم نت خوانی در ساز سنتور
مقداری که صدا کش می آید، در این ساز با ریتم و ضرب و قدم آرام انجام می شود، در واقع فاصله ای که در هر قدم وجود دارد، یک ضرب نامیده شده که به نام نت سیاه شناخته می شود؛ بد نیست بدانید که ضرب یا کشش آن یک است.
زمانی که دو ضرب در نت نوشته می شود، دایره نت سیاه به صورت توخالی و سفید خواهد بود. همچنین زمانی که بخواهند چهار ضرب را نشان دهند، نت سفید بدون خط نوشته می شود.
زمانی که کشش یک ضرب در بین شماره ۱ و ۲ انجام می شود، نت به صورت چنگ رسم شده و کشش ها به صورت یکنواخت می باشد (درواقع کند و یا تند نوشته نمی شود) نت دیگری که در این ساز نوشته می شود، نت دولاچنگ است که چهار نت در فاصله یک ضرب باید اجرا گردد. برای نشان دادن سکونت نیز سکوت گرد در زیر خط چهارم خطوط حامل قرار گرفته و علامت آن یک خط کوتاه می باشد. برای نشان دادن سکوت سفید نیز از یک خط کوتاه استفاده می شود که بر روی خط سوم قرار می گیرد.
نکته!
سکوت چنگ، سکوت سیاه، سکوت دولاچنگ و سه لاچنگ، دارای علامت های متفاوتی هستند که در جای دقیقی نیست. کشش آن ها نیز همانند اسمشان بوده و به صورتی که در بالا گفته شد، انجام می شود.
نکات مهم نت خوانی سنتور برای مبتدیان
- زمانی که در سمت راست نت، نقطه ای وجود داشته باشد، این نقطه به این معنی است که به اندازه نصف نت به نت اضافه شده و اجرا می شود.
- جهت تغییر صدای نت ها از علامت دیِز، بِمُل، بِکا، سُری و کُرُن استفاده می شود که کاربردهای متفاوتی دارند؛ در زیر هر کدام را به صورت کاملی توضیح داده ایم:
علامت دیِز قبل از نت، صدا را نیم پرده زیر تر می کند.
علامت بِمُل قبل از نت، صدا را به اندازه نیم پرده بم می کند.
علامت بِکا قبل از نت، صدا با توجه به خنثی کردن علامت قبلی بوده و به حالت قبلی خواهد بود.
علامت سُری قبل از نت، صدای ایجاد شده را به اندازه ربع پرده زیر می کند.
علامت کُرُن قبل از نت، صدای ایجاد شده را از به اندازه نیم پرده بم می کند.
برای نت خوانی لازم است موارد زیر را در نظر بگیرید تا سازی که می نوازید، صدای زیبایی تولید کند.
با احساس نوازندگی کنید
بهتر است بدانید که در موسیقی تکرار نت ها نمی باشد، درواقع نوازندگی بایستی به صورتی باشد که شنونده حس آن را به صورت کامل درک کند.
به صورت بصری درک کنید
زمانی که نت ها را به صورت کامل آموختید و مکان آن ها را حفظ کردید، لازم است به صورت بصری نیز بتوانید آن را پیاده کنید، در اینصورت پس از مشاهده هر نت نام آن را بخاطر خواهید آورد تا در هنگام اجرا وقت شما برای یادآوری هدر نرود و موسیقی به صورت متداوم نواخته شود.
گام ها را به یاد داشته باشید
در نت خوانی سنتور برای مبتدیان لازم است گام ها را به صورت کاملی بیاموزید، زیرا در نواختن قطعه، با دیدن الگو بدون نیاز به دیدن سایر نت ها، به راحتی گام را اجرا کنید.
نت ها را زودتر از نواختنشان اجرا کنید
رعایت این نکته در هنگام نواختن حرفه ای، بسیار مهم است، درواقع برای نواختن لازم است نت ها را قبل از نواختن آن قطعه بنوازید.
به دست مخالفتان توجه کنید
همان طور که می دانید، لازم است نت های هر دست به صورت جداگانه انجام شود، درواقع قبل از رسیدن به قسمت مربوطه دست را آماده حرکت کنید. زمانی که شما به عنوان یک مبتدی، شروع به نواختن ساز سنتور می کنید، به دلیل آماده نبودن دست و نخواندن نت ها قبل از اجرا، در نواختن دچار تردید شده و دیرتر اقدام به آن می کنید و به این ترتیب آهنگ مورد نظرتان به خوبی نواخته نمی شود.
با کوچکترین اشتباه در نت خوانی متوقف نکنید
مهم ترین نکته ای که در نت خوانی وجود دارد، عدم توقف می باشد، درواقع اگر در قسمتی اشتباه کردید، توقف نکنید و تمرینات را با سرعت خاصی ادامه دهید، در بعضی شرایط افراد با سرعت زیاد شروع به نواختن می کنند و با گذشت زمان سرعت اجرا را پایین می آورند که این کار اشتباه است.
کلام آخر
در این مقاله به نکات مهمی که در نت خوانی سنتور برای مبتدیان وجود دارد، اشاره کردیم. بهتر است بدانید که برای یادگیری اصولی لازم است در کلاس های آموزشی شرکت کنید، آموزشگاه آوای هیوا با استادانی مجرب و محیطی آرام، می تواند گزینه ای ایده آل برای یادگیری شما باشد، برای اطلاعات بیشتر و آشنایی با این ساز، بهتر است به آموزشگاه مراجعه نمایید.